Намуд ба кӯчаи Гагарин. Сурат: Алексей Сахно.

Проект реализуется при поддержке Фонда президентских грантов

Кӯчае, ки он номи шахсеро дорад, ки бори аввал кайҳонро дар ҷаҳон фатҳ кардааст – кӯчаи асосии деҳаи ба номи Горкий мебошад. Ҷолиби диққат аст, ки Юрий Алексеевич Гагарин робитаи мустақимтаринро бо Хабаровск дорад – ӯ се маротиба пас аз парвоз ба кайҳон ба шаҳри мо ташриф овард.

Тавре ки шумо медонед, Юрий Гагарин 12 апрели соли 1961 ба кайҳон ташриф овард. Ба ифтихори он дар тамоми Иттиҳоди Шӯравӣ кӯчаҳо, хиёбонҳоро ва ҳатто шаҳрҳоро ба номи ӯ мегузоштанд. Хабаровск ҳам дар канор боқи намонд: аллакай як моҳ пас аз парвози киштии «Восток-12» бо шахси аввалин дар киштӣ- 15 май-кӯчаи Вятская номи Гагаринро гирифт.

Вятская барои он чунин ном дошт, зеро дар Шарқи Дур ва алалхусус дар Хабаровск муҳоҷирони зиёде аз музофоти Вятка буданд.

Воқеан, ин як ҳодисаи нодир аст, вақте ки як кӯча дар Хабаровск дар тӯли ҳаёташ ба номи касе гузошта шуда буд, хусусан агар ӯ пас аз он шаҳри моро ташриф дода бошад.

Гагарин ба Хабаровск 20 майи соли 1962 дар роҳ ба Ҷопон, парвоз кард. Ааввалин кайҳонавардро дар бисёр кишварҳои ҷаҳон дидан мехостанд, аз ин рӯ Юрий Алексеевич зуд-зуд сафар мекард: Англия, Булғористон, Финляндия, Чехословакия, Миср, Куба, Полша, Бразилия, Исландия, Канада, Афғонистон, Ҳиндустон – дар маҷмӯъ зиёда аз 30 кишвар.

Дар Хабаровск, аз фурудгоҳ дар лимузини кушода, ки низомиён пешниҳод кардаанд, Гагарин ва ҳамсараш ба меҳмонхонаи «Парус» рафтанд. Воқеан, ин лимузин нигоҳ ошта шудааст ва то ҳол дар Хабаровск аст. Пас аз истироҳат, дар соҳили Амур сайругашт дар мотори киштии «Москва», сипас сайругашт дар боғи стадиони Ленин, ки дар он мардумро базӯр нигоҳ медоштанд ва митинги шом дар Боғи марказӣ фарҳанг ва фароғат, ки дар он Гагарин гуфта буд, ки дар болои Шарқи Дур парвоз карда, радиои Хабаровскро гӯш мекард, ки дар эфир валси «Амурские волни» садо медод.

Гагарин аз Ҷопон инчунин тавассути Хабаровск аз Ҷопон бармегашт – 29 май. Дар ҳамон вақт ӯ ба ноҳияи Идустриалний ташриф овард, ки он солҳо фаъолона сохта шуда истода буд ва дар боғ арча шинонд, ки он аз моҳи майи соли 1980 низ номи ӯро мегирад. Онро имрӯз ҳам дар назди даромадгоҳи марказии бинои сирк дидан мумкин аст. Пас аз он, вохӯрӣ бо меҳнаткашон дар Қасри Ледовии СКА баргузор гардид.

Ҳамин тавр, дар Хабаровск якбора ду ҷо мавҷуд мебошанд, ки бевосита ба аввалин кайҳонаварди ҷаҳон алоқамандӣ доранд: худи кӯчаи Гагарин дар деҳаи ба номи Горкий ва боғи Ю.А. Гагарин дар тарафи кӯчаи Флегонтов. Пас аз барҳам хӯрдани Иттиҳоди Шӯравӣ, боғ солҳои дароз дар харобӣ буд, аммо пас аз «солҳои 2000» ба тартиб дароварда шуд, дар ҳудуди боғ сирк сохта шуд ва ҳоло маркази савдо ва фароғатӣ дар мавзӯи «кайҳонӣ» месозанд.

Бори сеюм Хабаровскро Гагарин камтар муқоиса ба як сол пеш аз маргаш ба Хабаровск ташриф овард – 15 июни соли 1967 – дар роҳ ба сӯи Комсомолски лаби Амур, ки 35-солагии худро ҷашн гирифт. Дар шаҳри Юност, Юрий Алексеевич Хонаи ҷавононро кушода, ба корхонаи ҳавопаймоҳо ташриф овард, ки ҳоло номи ӯро низ дорад.

Юрий Алексеевич Гагарин дар Хабаровск. Моҳи маи соли 1962. Сурат: Музеи вилоятии Хабаровск ба номи Гродеков Н.И., аз манбаъҳои кушод.

Бисёре аз писарбачаҳо, ки 12 апрели соли 1961 таваллуд шудаанд (ва пас аз он сана) аз ҷониби волидонашон Юрий ном гузошта шуданд. Ва албатта, дар саросари Иттиҳоди Шӯравӣ кӯчаҳои Гагарин пайдо шудан гирифтанд.

Хабаровски Гагарин аз чорроҳа бо кӯчаи Покус оғоз меёбад, ки гардиши яке аз дарозтарин хатсайрҳои автобус дар Хабаровск – №14 (ва яке аз чаҳор хатсайрҳои маршрутҳои «Икарус» бо «гармошка» мегашт) ва дар майдони назди маъмурияти завод ба охир мерасад.

Гагарин-Вятская дар замони Хрушев фаъолона сохта шуда буд, аз ин рӯ дар ин ҷо амалан ягон «сталинка» боқӣ намондааст, ба истиснои бинои таълимии омӯзишгоҳи касбӣ-техникӣ барои кӯдакон ва наврасони дорои рафтори девиантӣ. Дар маҷмӯъ, Гагарин, ба мисли тамоми деҳаи ба номи Горький, дар вакти гузашта «дармондааст». Масалан, дар ин ҷо шумо дӯконҳои типи советиро, ки дар як онҳо нон ва либоси тагро дар як пештахта фурӯхтан мешаванд, ё гулзорҳои сершумор, ки онҳоро бибиҳо бо эҳтиёт шинондаанд, дида метавонед.

Яке аз ҳаммомҳои маъруфи шаҳр дар Гагарин ҷойгир аст ва дар чорроҳа бо кӯчаи Воровсий бозори моҳифурӯшӣ ҷойгир аст, ки дар он ҷо кетаҳои тозаи сайдшуда ва дигар моҳии Амурро дар мавсим фурӯхта мешаванд.

Солҳои охир, ба шарофати таваҷҷӯҳи мақомоти шаҳр, микрорайон якчанд хиёбонҳо, стадиони нав ва истгоҳҳои «оқил»-ро ба даст овард, аммо онҳоро то айни замон пайваст накардаанд. Кӯчаи Гагарин, ба мисли тамоми шаҳраки Горкий, метавонад бо ба истифода додани шудани шоҳроҳи «Обход Хабаровск», ки сохтмони он бояд соли 2021 ба итмом расад, метавонад як такони қавӣ барои рушд шавад. Дар наздикии деҳаи ба номи Горький боз якчанд баромадгоҳҳо аз роҳи автомобилгард муҷаҳҳаз карда мешаванд ва шоҳроҳи Шарқӣ, ки имрӯз «гарданчаи танг» барои инфрасохтори нақлиёти Хабаровск мебошад, бозсозӣ ва то шоҳроҳи 4-қатора, васеъ карда мешавад.

Кӯчаи Гагарин дар Харитаи Google

Галереяи "Садои кӯчаҳо"