Лисуновскаяда хабаровдук поп Серапион Черных да жашаган. Ал Николаевск-на-Амуреде "николаев окуясынын" учурунда анархист Тряпицындын партизандары тарабынан мыкаачылык менен өлтүрүлгөн. "Өздөрү", баса, аны өлтүрө албай коюшкан, ошондуктан кытайлар анын түбүнө жетишкен.

Же, мисалга, Уссури бульварынын бурчунда жана Комсомольскаяда көпөс Абдульмен Мустахитдинов жашаган. Бир жолу анын тогуз жаштагы баласы жоголуп кеткен. Эртеси ага бир адам келип уурдалган баласы үчүн, ошол кезде абдан чоң сумма болгон 75 миң сураган. Көпөс полиция чакырып, ал операциядан пайда чыккан эмес: атышууда көпөс өлүп, рэкетир оор жаракат алган, бирок бары бир кийин соттолуп беш жыл каторга алган. Баланы, баса, Осипов аянтчасында, жумушчу кыштагынан табышкан.

Бул көчөнүн жашоочулары жөнүндө көп нерсе айтса болот – анткени ал шаардын борбордук көчөлөрүнүн бири болгон, анда белгилүү жана бай адамдар жашаган.

Бирок совет бийлиги келери менен алар көчүп кетишкен же түрмөгө түшүшкөн, ал эми Лисуновская биринчи жолу Комсомолдун 10 жылдыгы, андан кийин Комсомольскаяга айланган.

Комсомольская көч. эски өзгөчө үйлөр. Сүрөт: Алексей Елаш.

Көпкө чейин ал тынч, XIX кылымдын аягы – ХХ кылымдын башындагы курулуштардын тарыхый өзгөчө үйлөрү гана эмес, жөнөкөй барак жана жеке үй ээлери да көбү көчө бойдон калган. Айрымдары азыркыга чейин сакталып калган.

Алардын арасынан, ийгиликтүү соода жүргүзүшкөн Шереметьев бир туугандарынын өзгөчө үйү (Комсомольская, 64). Бир туугандар Вяземский аймагына Уссуриге барышчу. Кийинчерээк ал жер Шереметьево чек ара айылы болуп калды. Айтмакчы, ал Шереметьевдердин тукуму болгон сүрөтчү Соловьев, келечекте АКШ жараны болуп, Түндүк Американын аборигендерин-индеецтерди көп жана таланттуу тарткан.

Тарыхый өзгөчө үйлөр барынан көп Муравьев-Амурскийге көтөрүлгөн жерде сакталып калган. Эреже катары, бул көпөстөрдүн кирешелүү жана турак үйлөрү: Колышкиндин (Комсомольская, 72), Збайковдордун (Комсомольская, 69), жалгыз балкону түшөйүн деп калган Викулинанын (Комсомольская, 70), Беляевдин, (Комсомольская, 82), Лухтун (Комсомольская, 84) үйлөрү.

Комсомольская жана Муравьев -Амурскийдин бурчунда Хабаровскинин өтө атактуу көпөстөрү курулуш жасашкан. Бул жерден сиз революциядан кийин тосмонун ары жагында калган Кровяковдордун киреше үйүн жана Такеучинин соода үйүн жолуктурасыз (баса, эгерде жакшылап караса, маңдайынан анын фамилиялык гербин көрсө болот). Бул жерде башында көпөс Кузьма Бортниковго тиешелүү башка курулуштар болгон, ал баарын Успенский соборуна мураска калтырганны көнүлдү бурат. Көпөс каза болгондон кийин поп кызматчылары курулуштарды жана тилкени 10 жылга япон Такеучиге ижарага берип коюшкан, ал таш имарат куруу милдетин алган. Совет бийлиги тургандан кийин, бир нерсени сезгендей болуп Такеучи кыймылсыз мүлктү кытай Ли-Фукиге берип кутулган. Андан имаратты тез эле алып алышкан.

Амур бульварынан Серышевге чейин Комсомольская тилкеси – салттуу аскер аянты болгон. Математика лицейи качандыр-бир Блюхердин буйругу менен № 1 орто мектеп катары салынган. Ал жакта НКВД жумушчуларынын балдары окушкан. Ыңгайлуу болуш үчүн жолдун ары жагында офицерлер үчүн үй да пайда болгон.